Korona Gölgesinde Yılbaşı

‘Korona Gölgesinde Yılbaşı’ nasıl olur merak ettik ve sorduk

2021’e sayılı günler kaldı, fakat bu sene her zamankinden farklı bir dönem geçiriyoruz. Dünya olarak zor bir süreçten geçtiğimiz ve birçok değişime şahit olduğumuz 2020 yılını uğurlarken her sene gerçekleştirdiğimiz yılbaşı alışkanlıklarımızda da bazı değişiklikler kaçınılmaz oldu.
İnsanlar bu yılbaşında hediye almayı tercih edecek mi? Bu sene nasıl bir yılbaşı akşamı geçirecekler? Evlerini süsleyip yılbaşı akşamı için alışveriş yapacaklar mı? Bir gelenek olan milli piyango biletinin popülaritesi sürdürecek mi ya da milli piyangoya duyulan güven ne durumda?
Tüm bunları öğrenmek için ‘Korona Gölgesinde Yılbaşı’ nasıl olur merak ettik ve sorduk. Bu araştırma aracılığıyla 750+ kişiye ulaştık ve bu seneki yılbaşı alışkanlıklarını araştırdık.

1. Yılbaşı kutlamaları aileler için artık bir gelenek

Yılbaşı akşamları kimi aileler tarafından coşku ile kutlanırken, kimi aileler için sıradan bir gün olarak geçiyor.

Biz de katılımcılarımıza yılbaşı sizin ve ailenizin her sene kutladığı bir gelenek mi olduğu sorusunu yönelttik. Çoğunluk %44 oranıyla aileleri ve kendileri için yılbaşının bir gelenek olduğunu ve her sene bu günü kutladıklarını belirtti.

Devamında ise %26 ile ‘bazı seneler kutladıklarını’ ve %30 ise hiçbir zaman kutlamadığını belirtiyor.

2. Bu yılbaşı aile saadetleri yaşanacak

Yılbaşını nerede geçireceğimiz belli fakat kiminle geçireceğimiz konusunda tercih bizlere ait. Aileyle beraber huzurlu bir akşam yemeği mi? Arkadaşlarla beraber muhabbetin eksik olmadığı bir yemek mi? Sevgili ile romantik bir akşam mı? Ya da tek başına tüm senenin yorgunluğunun atılacağı sakin bir akşam mı?
Katılımcılarımıza bu yılbaşını kiminle geçireceğini sorduk ve %58 gibi ciddi bir oran ile en fazla cevabı alan seçenek ‘aile’ oldu. Yasaklar varken, herkes evinde kalmayı ve ailesine zaman ayırmayı tercih etti demek son derece mümkün.

3. Bu sene hediye alışverişleri eskisi kadar gündemde değil

2020 yılında pek çok şey değişiklik gösterdiği gibi alışkanlıklarımız da buna göre şekillenip değişti. Bu sene yılbaşı kutlamaları her zamankinden farklı bir hal alırken, katılımcılarımızın bu sene yılbaşı için hediye alışverişi yapıp yapmayacaklarını merak ettik.
Yaşadığımız pandemi dönemi, bu dönemin getirdiği ekonomik sıkıntılar ve bu doğrultudaki motivasyon düşüklüğü bu sorunun cevabında oldukça etkili oldu ve katılımcılarımızın %43’ü bu sene hediye alışverişi yapmayacağını söyledi. Her sene yılbaşı kutlamasının yapıldığı evlerde, bu sene hediye alınmasının tercih edilmemesi ekonomik süreçlerin bütçelere olumsuz yansıdığını gösteriyor.

4. Hediye alanların öncelikli tercihi aileler

Her ne kadar bu senenin getirdiği şartlardan ötürü hediye almayı tercih etmeyen kişi sayısı çoğunlukta olsa da, her şeye rağmen yılbaşı için hediye alışverişini yapmaya başlamış bir kitle de mevcut.
Özellikle bu dönemde yapılan indirimlerden yararlanmak isteyip hediye alışverişi yapan katılımcılarımızın kimlere hediye almayı tercih ettiklerine göz attık. Sonuç olarak katılımcılarımızın %35’inin öncelikli olarak ailelerine hediye almayı tercih ettiklerini gördük. Bu sonuca göre, yılbaşı gününde ailelerimizle beraber sağlıklı kalabilmek adına yasakların getirilmesi, yine ailelere yönelik yapılan alışverişlerin artışını da destekler nitelikte.

5. Hediyeler için ayrılan bütçeler belli

Sevdiklerine yılbaşı hediyesi almak isteyenlerin ayırdığı bütçe çoktan belli. Biz de katılımcılarımıza bu sene yılbaşı hediyelerine ayırabildikleri veya ayırmak istedikleri bütçeyi sorduk.
Bu sınır pek çok kritere göre kişiden kişiye değişiklik gösteriyor. Genel tabloya baktığımızda ise %40’lık bir oranla, 50–200 TL arası bir bütçe yılbaşı hediyeleri için ayrılan en fazla bütçe aralığı oluyor.
Yılbaşı hediyeleri için ayrılan diğer bütçeler ise;

0–50 TL: %24
50–200 TL: %40
200–300 TL: %9
300 TL ve yukarısı : %5
ve son olarak bütçe ayırmıyorum: %22

6. Bu yılbaşında kendine hediye almak isteyenler kararsız

Sevdiklerimize hediye almanın yanı sıra bazen kendimize de hediye almak için satın alımlar gerçekleştirdiğimiz dönemler olabiliyor. Bu sene restaurant veya tatil gibi aktiviteleri gerçekleştiremediğimiz bir düzende olsakta yine de kendimizi mutlu etmek için alışveriş yapmak mümkün.
Katılımcılarımızın bu konudaki fikirlerini merak ettiğimiz için bu sene yılbaşı akşamı için kendilerine özel olarak alışveriş yapıp yapmayacaklarını sorduk.
Evde geçirmek zorunda olduğumuz, yasaklarla karşı karşıya kaldığımız bu süreç verilen cevaplarda etkisini oldukça hissettirdi. Bu konuda çoğunluk olarak kararsız kalan katılımcılarımızın %41’i ancak ilgilerini çekecek bir ürün görmeleri durumunda alışveriş yapacaklarını söyledi. Katılımcılarımız devamında, %16 ile bütçelerinin el vereceği şekilde alışveriş yapabileceklerini, %15 ile kendilerine mutlaka hediye alacaklarını, %14 ile de bu alışverişin gereksiz bir masraf olduğu yönünde yanıtlar verdi.

7. Yılbaşı çekilişleri toplumun bir kesiminin halen gözdesi

Okulda, işte, evimizde hediyeleşme aktivitesi olan çekilişler pek çok kişi için tartışmalı bir konu. Bu çekilişleri sabırsızlıkla bekleyenler olduğu gibi hiç haz etmeyip katılmayı tercih etmeyenler de olabiliyor.
Bu çekilişlerin sevilip sevilmediğini bir de biz sormak istedik. %49 gibi neredeyse katılımcılarımızın yarısını kapsayacak bir oran ile verilen en çok cevap ‘çok severim’ yönünde oldu.
Eskisi gibi yan yana çekilişler düzenleyip birbirimize hediye vermek şu an pek mümkün olmasa da artık herşeyi ‘online mesafeli’ olarak yönetebilmeyi öğrendiğimiz bu süreçte yılbaşı çekilişlerini de online gerçekleştirebiliriz belki ne dersiniz?

8. Milli Piyango geleneği popülaritesini yitirdi

Tüm aile bireylerine biletlerin alındığı, her sene umutla beklenen bir süreç olarak uzun zamandır var olan piyango biletleri her sene popülaritesini biraz daha yitiriyor.
Özellikle zorlu geçirdiğimiz ve ‘umut’ kavramını sıkça sorguladığımız bu senenin sonunda piyango biletlerine bakış açısının ne yönde değiştiği bir merak konusuydu. Katılımcılarımızın verdiği yanıtlardan görünen o ki, bu sene %49 gibi bir çoğunluk piyango bileti almayacak.
Bu cevaba en yakın olan bir diğer cevabın %16 oran ile ‘eskiden alırdım, artık almıyorum’ olması ise bu geleneğin yavaş yavaş ortadan kaybolduğunu ve hatta milli piyango ile ilgili çıkan çeşitli spekülasyonların, kuruma karşı güveni azalttığını gözler önüne seriyor. Farklı bir araştırma içerisinde sorduğumuz ‘milli piyangoya güveniyor musun?’ sorusuna yönelik katılımcılarımızın %43’ü hiç güvenmiyorum, %22’si güvenmiyorum, %22’si kısmen güveniyorum%7’si orta derecede güveniyorum %6’si en düşük katılım ile güveniyorum seçeneklerinden yana oldu.

9. Evlerdeki yılbaşı süslemelerine bu sene kısa bir mola

Yılbaşının bir diğer sembolü de çeşit çeşit süslenen çam ağaçları ve yılbaşı temalı dekoratif ürünlerdir. Bu süreç her ne kadar opsiyonel olsa da birçok evde küçük veya büyük bazı süslemelerin gerçekleştiğini önceki yıllara bakarak görmemiz mümkün.
Peki bu sene tercihler ne yönde? Önceki senelerde olduğu gibi yılbaşı heyecanını taşıyor muyuz? Evlerimizde yine ışıl ışıl süslere yer veriyor muyuz?
Katılımcılarımızın çoğunluğu bu sene ev süslemelerine, yılbaşı ağaçlarına ufak bir mola vermeyi tercih ediyor. %39’lukbir kesim bu yılbaşında evini süslemeyi düşünmediğini belirtti. %28 ise evlerini yılbaşına özel süsleyeceğini, %17kararsız kaldığını ve son olarak %16 yılbaşı kutlamadığını belirtti. Veriler, yılbaşı kutlamalarının bir gelenek olduğunu desteklerken, şaşırtıcı bir şekilde yılbaşının beraberinde getirdiği aktivitelerin insanlar tarafından yeterli şekilde içselleştirilmediğini gösteriyor. 2020’nin getirdiği motivasyon düşüklüğü burada da karşımıza çıkıyor.

10. Yılbaşı akşamı hazırlanacak sofralarda tutumlar fark gösteriyor

Yılbaşı akşamı kimi aileler ziyafet sofraları kurarken, kimi aileler her zamanki gibi sade bir akşam yemeğini yemeyi tercih edebiliyor. Bu sene evde geçirmek zorunda olduğumuz bu yılbaşının sofralarımızda bir etkisi olup olmayacağını merak ettik ve birbirine oldukça yakın cevaplarla karşılaştık!
Bu sene yılbaşı sofrası kurmak için özel olarak alışveriş yapacak mısınız şeklinde yönelttiğimiz sorumuzda rekabet oldukça fazlaydı. Katılımcılarımızın %38’i ekstra bir alışveriş yapmayacağını belirtirken, %35’i de bu akşama özel alışveriş yapacağını belirtti. Bu noktada efektif rol üstlenen bazı etkenler neler olabilir; evde geçirdiğimiz koca bir sene artık evlerimizde geçirdiğimiz vakti değerli kılmıyor olabilir. 2020’nin pek çok aileye ekonomik zorluklar getirmesi, can kayıplarının yaşanması, psikolojik olarak yıpranma payları gibi faktörleri göz önüne alırsak kutlama kavramının bu seneye uygun olmadığını düşünen katılımcılarımız çoğunlukta diyebiliriz.

11. Yeni yıla girerken 10’dan geriye sayacaklar burda mı?

Son olarak tabii ki yılbaşı akşamlarının olmazsa olmazı yeni yıla girerken geri sayım yapmaktır.
Hep dediğimiz gibi bu sene farklı bir sene. Bu alışkanlığımızı yılbaşı akşamı gerçekleştirecek miyiz? Katılımcılarımız bu senenin bitişi için ya da 2021’in gelişi için 10’dan geriye sayacak mı merak ettik. En çok oy %43 ile çevremdekiler yaparsa ayak uydururum cevabını veren arada kalmış katılımcılarımızdan geldi. Bu cevabı %36 ile ‘ben 30 saniyede geri saymaya başlıyorum’ diyen yeni yıla oldukça coşkulu giren kullanıcılarımız takip ediyor.
Motivasyonlar pek çok konuda düşük olsa da yeni yıla girerken geri sayım yapmak konusunda daha olumlu bir tutum gözlemliyoruz.