CAPI, CATI, CAWI ve PAPI nedir?

Günümüzde sıklıkla kullanılan anket yöntemleri

Nicel verilerden yararlanmak için Computer Assisted Personal Interviewing (CAPI), Computer Aided Telephone Interview (CATI), Computer Aided Web Interviewing (CAWI) ve Paper and Pencil Interview (PAPI) anket yöntemleri günümüzde sıklıkla kullanılmaktadır.

1. Computer Assisted Personal Interviewing (CAPI) nedir?

Kantitatif araştırma yöntemi olan CAPI, anket yöntemlerinden bilgisayar desteği ile gerçekleşen ve yüz yüze yapılan anket anlamına gelir. Computer Assisted Personal Interviewing’in (bilgisayar destekli kişisel görüşme)kısaltılması olarak tanımlanır. CAPI anket yöntemi veri toplama noktasında geleneksel ve uğraştırıcı yöntemler yerine, bilgisayar destekli olmasından ötürü hem hız hem de kolaylık sağlar. CATI’yle olan kesişim kümesi bilgisayar kullanımının olmasıdır, benzerlik gösterir ancak farklılaştığı nokta telefon yerine yüz yüze gerçekleşmesidir.

CATI, kişisel görüşme olarak konumlanır ve genellikle anketin uzun, çözülmesi daha zor olduğu noktalarda anlaşılabilirliği maksimize etmek açısından tercih edilir. Aynı zamanda, görüşmeciler temas halinde oldukları kullanıcılara birer kılavuz görevindedirler. Görüşmecinin yüz yüze biçimde yanıtlayıcıya yönelik bir elektronik cihaz ile anketi başlatması prosesi de başlatmış olur. Eğer ortamda, herhangi bir görüşmeci bulunmazsa (bazen bulunmaz) o zaman CASI (Computer-Assisted Self Interviewing) devreye girer.

Datanın toparlanması, geleneksel ve zaman kaybettiren yöntemler ile değil, bilgisayar merkezli yapıldığı için süreç çok daha hızlı işler ve yavaşlatacak adımlar otomatik olarak atlanmış olur.

B2B (business to business) ve kurumsal hizmetlerde bu anket yönteminin kullanımı yaygındır.

Artıları

Her kategoriden sorular sorulabilir

Eksiler;

Maliyeti yüksektir
Coğrafi kısıtlama barındırır
Daha lokal kitlelere ulaşabilir

2. Computer Aided Telephone Interview (CATI) nedir?

Bilgisayar destekli telefonla anket sistemi çağımızın elbetteki en kolay ve en hızlı yöntemlerinden biri. Bu yöntemde, yapılan telefon görüşmesini bir hikayeleştirme gibi düşünebiliriz. Bu hikayeleştirmenin sağlayıcısı yazılım uygulaması, hikayeyi dinleyen ise kullanıcıdır.

Görüşmeci ‘hikayesini’ telefon ile aktarır ve kullanıcı görüşmecinin aktardığı hikayeyi aşama aşama takip eder. Bu yöntem ile mikro verilerin düzenlenme, raporlanma prosesi daha hızlı ilerler ve daha doğru veriler elde edilir. Amaç ise, telefon aracılığı ile veri toplamaktır.

Çoğunlukla CAPI gibi, B2B (business to business) ve kurumsal hizmetlerde CATI’den elde edilen datalar kullanılır.

CATI yazılım kökeni yerleşik rasyonellik fikrine dayanır. Yerleşik rasyonellik ana hatları ile datanın doğruluk payını yükseltir, datalar üzerinde meydana gelebilecek hataları, eksik veri ve veri kaybetme riskini minimize eder.

CATI ile anket gerçekleştirmek için sadece telefon ve bilgisayar yeterlidir. Görüşmeyi başlatan kişi ekran başında ve aynı zamanda telefonda kullanıcısı ile iletişim halindedir. Ekranda kullanıcıya yöneltilen soruları telefondan okur, iletir ve kullanıcısından gelen cevapları yine bilgisayara kayıt edilir. Proses bu şekilde basitçe devam eder. Bu anket yöntemi teknolojinin gelişmesi ile birlikte çok daha yaygın bir kullanıma erişmiştir.

Artıları

Çok hızlı bir sistemdir, yaygındır
Coğrafi herhangi bir kısıtlamaya gerek olmaz
Güvenilir bir performansa, sağlam altyapıya sahiptir

Eksileri

Her segmente erişemez
Her konu sorulamaz, konulara dikkat edilmelidir
Elde edilen dataların görsel öğelere transform edilmesi zordur

3. Computer Aided Web Interviewing (CAWI) nedir?

CAWI nicel veri toplama yöntemidir. Bu anket sisteminde bilgisayar desteği ile gerçekleşen web araştırmaları, görüşmeleri yapılır. Kullanıcı bu yöntemde web sayfası içerisinden hedeflediği anketini herhangi bir robot, anketör vs. yardımı olmadan sadece kendisi yapmaktadır.

Kullanıcı hangi teknolojik cihaza sahipse, tablet, dizüstü veya masaüstü, katılım sağlamak istediği araştırmasına web üzerinden girebilir.

CAWI anketlerinde multimedya öğeler, videolar veya diğer multimedya içerikler anket içerisine kolaylıkla adapte edilebilir. Kısa zaman dilimlerinde birden fazla segmentte birden fazla ankete erişim daha kolay gerçekleşir.
İnternet dünyasında bu anketleri değerlendirerek veri edinebileceğiniz çok fazla platform bulunmaktadır.

Özellikle internete son derece düşkün olduğumuz bir dönemde, önemli olan doğru hedef kitleye ulaşmanızı sağlayacak, size mikro hedeflemeler sunan platformları tercih etmeniz.

Artıları

Eş zamanlı gerçek ve doğru data takibi imkanı
Nokta atış hedef kitle seçimi ve analizleri
Küresel anket oluşturma imkanı, coğrafi sınırlaması yoktur
Kolay entegrasyon

Eksileri

Anket ve web retention oranında düşüklük
Anketi terk etmeye yönelik kullanıcı davranışındaki artış
Veriler ve kullanıcı gizliliğine yönelik sorumluluklar

4. Paper and Pencil Inverview (PAPI) nedir?

PAPI (Kağıt ve Kalem Kullanılan Yüz Yüze Görüşmeler) görüşmeci (anketör) ve kullanıcı arasında kağıt üzerine basılmış soru form tiplerini kullanarak oluşturulan ve yüz yüze gerçekleşen görüşmelerdir. Sıkça deneyimlediğimiz geleneksel yöntemdir, diğerlerine oranla verilerin çizelge haline getirilme ve analiz edilme prosesi daha uzun sürebilir, klasik metottur.

Bu anket yöntemi gerçekleştirilmeden önce, görüşmeciler katılımcılara karşı tutumları konusunda kapsamlı bir eğitim alırlar. Görüşmecilerin beden dilleri, diksiyon ve hitap şekilleri, mimikleri, ses tonları anketin işleyişi ve ankete duyulan güvenin artması açısından yüksek derece önem taşır. Bu aynı zamanda katılımcıların doğru biçimde yönlendirilmeleri konusunda dolayısıyla doğru data elde edebilmek konusunda gerekliliktir.

Görüşmeciler bu yöntemi uygun şekilde gerçekleştirebilmek için bazı oryantasyon uygulamalarından geçerler. Evlere, hizmet yerlerine vb. yerleşimlere giderek onaylanan katılımcılar ile yüz yüze şekilde anketi başlatırlar.

Müşteri memnuniyet anketleri, ürün araştırmaları, fiyat testleri, seçmen davranışları, hedef kitle araştırmaları, gizli müşteri anketleri, reklam araştırmaları yapılacağı zaman, PAPI anket metodu tercih edilir.